Sikkerhet først

Op safari heb je oog voor alles. Omdat het er thuis niet is, of omdat je er bedrijfsblind voor bent geworden. Survivalgids Jan neemt je mee op Safety Safari en werpt een frisse blik over de grens. Survivalgids Jos blijft veilig (?) thuis.

Het spande erom deze zomer: zou ik naar Noorwegen op vakantie kunnen? Elk jaar ga ik er heen met m’n gezin, er woont familie, we voelen ons er thuis. We hoeven dus nooit te bedenken waar we de zomer doorbrengen. Maar dit jaar zou dat wel eens anders kunnen zijn… Net voor vertrek werd Scandinavië ineens een ‘no go area’ door toegenomen corona-besmettingen in Zweden. ‘Ineens’, want lange tijd gold Zweden als een toonbeeld van open en toch verstandig corona-beleid. Maar dat bleek dus een illusie. Net toen we een vakantie in eigen land begonnen te overwegen (want ook hier woont familie en voelen we ons thuis) kleurde de oranje code geel. We pakten de wagen en reden zingend noordwaarts.

Zwemvest

Het vrijzinnige Zweedse corona-beleid was aan Noorwegen niet besteed. Het land lijkt in veel een tegenpool van de oosterbuur. Noren houden niet van risico’s. Op de veiligheidsladder scoort Noorwegen zeker trede vier. Die pro-actieve houding herken je er in het dagelijks leven tot in de kleinste dingen. Als ik voor ons huisje een fles propaangas haal bij een tankstation of bouwmarkt valt me op hoe veilig de opslag en de omgang ermee is. De gasflessen staan altijd opgeslagen in een stalen hokje buiten het pand. Er is maar één persoon die de sleutel ervan heeft. Dat is iemand met verstand van zaken. Dat is in Noorwegen heel gewoon.

Wat er ook heel gewoon is: een bootje. En een zwemvest. Bijna iedere Noor heeft een bootje. En daarin draagt iedere Noor altijd een zwemvest. Of je nou jong of oud bent, baby of volwassen, maakt niet uit. In een boot of bootje draag je een zwemvest. Altijd. Dat is er heel gewoon.

Ik doe het zelf ook als ik in Noorwegen in een bootje zit. Het is er standaarduitrusting. Thuis in Nederland draag ik geen zwemvest in een bootje. Dat is hier dan weer heel gewoon. En dat is toch wel wonderlijk eigenlijk.

Besmettelijk

Blijkbaar is gedrag besmettelijk. Zien doen, doet doen. Misschien is de industriële geschiedenis van Noorwegen in het gedrag genesteld. Het is een puissant rijk land. En dat komt allemaal door de winning van aardolie. Bij al dat geboor op zee hebben Noren door schade en schande geleerd veilig te werken. Dat zie je ook terug in de ongevalscijfers: Noorwegen heeft in Europa de minste dodelijke arbeidsongevallen. Het scoort daarop veel beter dan Nederland. 

Maar waar ik nu al weken m’n hoofd over breek: raar genoeg scoort Noorwegen een stuk slechter op privé-ongevallen. Jaarlijks sterven daardoor per honderdduizend inwoners zo’n twintig mensen. In Nederland de helft daarvan. Hoe kan dat nou? Noren doen zo voorzichtig. Zou het komen door de hoge blootstelling aan vrije tijd? Noren zijn erg gesteld op hun privé-leven. Ze zijn graag en veel thuis (met hun zwemvest aan de kapstok). Wie veel thuis is, loopt meer kans op een ongeluk thuis.

Ik zal me zekerheidshalve maar niet al te zeer thuis gaan voelen in Noorwegen.

Jan Snijder, survivalgids - veiligheidskundige – arbeidshygiënist
Jos Bus, survivalgids – communicator